25 Jaar Lambertusbasiliek
Op 29 november is het 25 jaar geleden dat paus Johannes Paulus II de Hengelose Lambertuskerk verhief tot Basilica Minor. De toevoeging ‘Minor’ is geenszins denigrerend bedoeld, maar dient om onderscheid te maken tussen de vier Basilicae Maiores in Rome, ook wel Pauselijke Basilieken genoemd, en alle andere basilieken. Als aanleiding voor de verheffing verwijst de Paus naar de neogotische bouwstijl en de rijke liturgische traditie. Ook noemt hij het veelzijdige gebruik van de kerk.
Lambertusverering
Al vanaf de 15e eeuw is er sprake van een Lambertuskerk in Hengelo. De verering van de heilige was groot in het middeleeuwse Münster, destijds een stad waar handelsstromen uit verschillende gebieden elkaar raakten. Zo kwamen er kooplieden uit het Luikse, waar al een zekere Lambertuscultus bestond. De Lambertikirche, gesticht in 1109, was hun patronaatskerk. Het is goed mogelijk dat zij, op hun weg door de Nederlanden, de verering van de H. Lambertus naar Hengelo hebben gebracht. In de straatnaam Oude Postweg vinden we nog een verwijzing naar hun handelsroute.
Maastricht
De verering van Lambertus van Maastricht is in zijn eigen vaderstad nooit uitbundig geweest. Pas in 1910 werd een kerk aan hem gewijd. In 1938 kreeg deze parochie uit de schatkamer van de kathedraal van Luik een reliek van de heilige, zijn dijbeen. Edelsmidse Brom uit Utrecht vervaardigde in 1940 een schrijn in de vorm van een buste. Het schrijn bevat 20 kg. zilver en is 110 cm. hoog. Met uitzondering van het gezicht is het geheel verguld en zijn zowel mijter als gewaad rijkelijk versierd met edelstenen, medaillons en email cloisonné.
Dragersgilde van St. Lambertus
Dit schrijn is het middelpunt van de verering van de heilige. Oorspronkelijk droegen verkenners het mee in de Heiligdomsvaarten, maar in 1985 werd een dragersgilde met eigen tenue opgericht, ironisch genoeg in hetzelfde jaar waarin de plaatselijke Lambertus-kerk wegens bouwvalligheid definitief buiten gebruik werd gesteld. In 1992 volgde de installatie van de Broederschap van St. Lambertus. Deze stelt zich als doel dienstbaar te zijn aan de katholieke eredienst, het organiseren van levensbeschouwelijke activiteiten voor leden en parochianen, het bevorderen van de devotie tot de H. Lambertus en behulpzaam te zijn bij projecten en activiteiten van de parochie in Maastricht, inmiddels gefuseerd tot de St. Anna/Lambertusparochie. Hoogtepunt is natuurlijk de feestdag van de heilige op 17 september.
Wij vinden het een eer dat het Dragersgilde van St. Lambertus de pontificale Hoogmis in de basiliek op zondag 27 november met zijn aanwezigheid wil opluisteren en het schrijn in de processie wil meedragen. Lambertus, U ter eer!
Jan Schage
Bronvermelding: J.N. Hinke, e.a. Van schuurkerk tot basiliek, Hengelo 2003 | www.meertens.knaw.nl
Jubileumprogramma
Op zondag 27 november om 11.00 uur wordt het basiliek-jubileum feestelijk gevierd in de St. Lambertusbasiliek. Mgr. H. Woorts gaat hierin voor en de Broederschap van St. Lambertus uit Maastricht verleent hieraan medewerking. Na afloop van de viering is er achter in de kerk een grote vrijwilligersmarkt om nieuwe vrijwilligers te werven voor uiteenlopende taken. Aansluitend is er een feestelijk samenzijn in stadscafé De Basiliek voor alle kerkgangers.
Op dinsdag 29 november, de eigenlijke dag van de verheffing, is er ’s avonds een eucharistieviering. Daarna verzorgen pastoor Jurgen Jansen en Hans Morssinkhof inleidingen rond het thema ‘Basiliek: gisteren, vandaag en morgen.‘